Foto: Gemeente Rotterdam

Update participatie

in stedelijke opgaven

Rotterdam is een stad met veel kansen, maar ook met grote uitdagingen. Het college heeft drie stedelijke opgaven benoemd in coalitieakkoord ‘Nieuwe energie voor Rotterdam’. Zulke opgaven kunnen alleen met de stad samen worden aangepakt:

  • Kansen voor Rotterdammers, een generatie zonder achterstanden
  • Wonen in een wereldstad, een thuis voor alle Rotterdammers
  • Nieuwe energie, nieuwe economie en schone lucht

Hieronder leest en ziet u hoe de gemeente samen met bewoners, ondernemers en organisaties de handen uit de mouwen steekt om te bouwen aan een sterker Rotterdam.

Kansen voor Rotterdam, een generatie zonder achterstanden

Target: Aantal bijstandsuitkeringen in Rotterdam naar 30.000

Iedere Rotterdammer is uniek. Er bestaat dan ook geen uniforme dienstverlening die past bij iedereen. We werken nu zo’n 3,5 jaar volgens de pijlers in het beleidskader Mensenwerk: duurzame uitstroom, excellente dienstverlening en inkomenszekerheid. Pijlers die we in 2021 verder hebben ontwikkeld en versterkt. Met aandacht voor beter contact, onderzoek naar welke ontwikkelmogelijkheden er zijn en afstemming op de kansen en mogelijkheden van de Rotterdammer, samen met de Rotterdammer.

Dit deden we in 2021

Scholing

Na de Corona-uitbraak in 2020 is het bijstandsvolume in Rotterdam toegenomen. Met name jongeren en mensen met flexibele contracten verloren relatief sneller hun baan. Bij Werk en Inkomen grepen we de Coronacrisis dan ook aan om te kijken naar nieuwe kansen en mogelijkheden. Omdat blijvende ontwikkeling van essentieel belang is, helpen we stadgenoten met het Rotterdamse Scholingsfonds om zich te laten bij- of omscholen naar kansrijke sectoren. Dit geeft hen een goede basis om duurzaam uit te stromen. Werkzoekende Rotterdammers kijken samen met hun consulent naar de mogelijkheden, waardoor zij zelf een belangrijke rol in hun ontwikkeling hebben.

Wijkbasisbaan

In Rotterdam zijn we gestart met het experiment ‘Rotterdamse wijkbasisbaan’. Binnen dit experiment gaan Rotterdammers met een afstand tot de arbeidsmarkt betaald werken in de wijk. Mensen met een wijkbasisbaan ontwikkelen zich niet alleen, ze leveren ook een actieve bijdrage. Bovendien hebben de laagdrempelige en ondersteunende werkzaamheden een positief effect op de wijk. Net als bij om- en bijscholing, hebben deze Rotterdammers een belangrijke rol in hun eigen ontwikkeling. Samen kijken we naar kansen en mogelijkheden die horen bij een passende baan.

Dienstverlening op maat

We organiseerden passende dienstverlening voor de groep werkzoekenden die instroomde als gevolg van de corona-uitbraak. Hierbij maakten we onderscheid in de mate van zelfredzaamheid bij het vinden van een baan. Bij een hoge zelfredzaamheid - en dus een grotere kans om zelfstandig een baan te vinden en uit te stromen - was er minder contact tussen werkzoekende en consulent. Dit zorgde ervoor dat we ons meer konden focussen op de groep die wel ondersteuning nodig had. Zodoende krijgt iedereen passende begeleiding voor het realiseren van diens potentieel, al dan niet richting de arbeidsmarkt.

Foto: Roy Russchen

Dit deden we in 2021

Intensiveren

In 2022 zetten we de ingezette koers door. We willen meer mensen duurzaam aan het werk helpen en begeleiden naar kansrijke sectoren. Dit willen we doen door met werkzoekende Rotterdammers in gesprek te gaan en samen wensen en kansen te bespreken. Want als iemand een baan vindt die helemaal goed voelt, is de kans op terugstromen in de bijstand een stuk kleiner. Aangezien scholing ontzettend belangrijk blijft, gaan we vol enthousiasme door met het Rotterdams Scholingsfonds. Ook blijven we de verbinding zoeken tussen scholing en arbeidsmarkt, om zo elke kans te grijpen die zich voordoet.

Gemeente nabij

We willen als gemeente zichtbaar en aanspreekbaar zijn in de wijken. Of het nu is voor inkomensondersteuning, vragen met betrekking tot werk of andere onderwerpen die spelen in het leven van de Rotterdammer. Samen ín de wijk maken we Rotterdam mooier. Dit realiseren we onder meer door het samenbrengen van expertises en werkvelden in Wijkhubs. Verder vinden we het belangrijk dat externe (advies)organisaties - zoals de BredeRaad010 - gehoord en gezien worden. Door meer en open gesprekken tussen gemeente en leden, leren we van elkaar en kunnen we onze dienstverlening verder verbeteren.

Hoe ervaart de Rotterdammer onze dienstverlening?

Klantreizen blijven een goed instrument om de contactmomenten tussen Rotterdammer en gemeente inzichtelijk te maken. Ze bieden de mogelijkheid om processen te blijven verbeteren voor een optimale dienstverlening. Bij Werk en Inkomen zijn niet alleen klantreizen belangrijk, ook klanttevredenheidsonderzoeken spelen een essentiële rol bij het evalueren en verbeteren van de dienstverlening. Hoe beter onze dienstverlening, hoe beter de relatie tussen Rotterdammer en gemeente.

Foto: Roy Russchen

Wonen in een wereldstad, een thuis voor alle Rotterdammers

Target: 20 hectare groen erbij in 2022 t.o.v. 2018 (vergroeningsopgave)

Dit deden we in 2021

In lijn met het plan ‘Rotterdams Weerwoord’ en de Energietransitie opgave, bleven we dit jaar stadsbewoners stimuleren om hun dak te vergroenen. Zo activeerden we onder meer een nieuwe subsidieregeling voor multifunctioneel dakgebruik. Bewoners hebben baat bij groen dichtbij huis en door bewoners te betrekken bij de aanleg van extra groen in hun wijk, verbetert de leefkwaliteit. Hierbij hoeft het echt niet om veel vierkante meters te gaan, de waardering van kleine groene locaties is al groot. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de populariteit van groene bewonersinitiatieven. Bij een rioolvervangingsproject in IJsselmonde werd een tuincoach ingezet om bewoners te helpen bij het inrichten van een groene tuin. Dit ter vervanging van een voortuin vol tegels en verharding. Deze succesvolle aanpak willen we voortzetten en uitbreiden.

In 2021 kregen zes scholen subsidie voor een groenblauw schoolplein. Ook startten we met de voorbereiding voor de vergroening van vijf schoolpleinen in de openbare buitenruimte. Dit uiteraard met oog voor de inbreng van buurtbewoners en scholen. Verder sloot Rotterdam zich – in samenwerking met ‘Rotterdams WeerWoord’ – aan bij de landelijke Operatie Steenbreek. We boden stadsbewoners verschillende mogelijkheden om hun directe omgeving groener of anders groen te maken. Bijvoorbeeld met de mogelijkheid om zelf te zorgen voor een openbaar stukje groen. Ook konden ze een groeninitiatief uitvoeren met een financiële bijdrage van de wijkraad. Verspreid over de hele stad gingen verder zo’n 1000 straten aan de slag tijdens de Opzoomermee-actie.

Dit gaan we doen in 2022

Vanwege het succes en het enthousiasme van bewoners, blijven we volgend jaar stadsbewoners en organisaties met ideeën voor meer groen ondersteunen. Alles om ervoor te zorgen dat er in nog meer straten en tuinen groen verschijnt.

Nieuwe energie, nieuwe economie en schone lucht

Target: De stijging van de CO2-uitstoot wordt in deze collegeperiode omgebogen naar een dalende trend die leidt tot 49% CO2-reductie in 2030, gemeten t.o.v. het jaar 1990

Het digitale verhalenboekje ‘Gebiedsaanpakken aardgasvrij’ vertelt de verhalen over de eerste stappen, het belang van samenwerking, de complexiteit, ervaringen van Rotterdammers en de lessen die we tot nu toe geleerd hebben.

Dit deden we in 2021

In 2050 moet Rotterdam, net als de rest van Nederland, aardgasvrij zijn. We gebruiken dan geen aardgas meer om te koken, te douchen en onze huizen en gebouwen te verwarmen. Het is belangrijk dat we Rotterdammers vanaf het begin bij deze transitie betrekken. Rotterdam kiest voor een gebiedsgerichte aanpak, waarin we het aardgasvrij maken van een wijk koppelen aan ruimtelijke en sociale vraagstukken. Met deze aanpak willen we ook de positie van de wijk en de bewoner verbeteren.

Momenteel lopen er zes gebiedsaanpakken, waarin we leren wat er nodig is om wijken van het aardgas te halen. De gebiedsaanpak aardgasvrij ziet er in elke wijk anders uit, omdat elke wijk unieke kenmerken en behoeften heeft. In 2021 zijn de zes pilotgebieden weer verder doorontwikkeld, rekening houdend met specifieke accenten, koppelkansen en manieren om Rotterdammers erbij te betrekken.

Foto: Peter Schmidt

1. Heindijk

In Heindijk focussen we op het ontzorgen van mensen en op persoonlijke aandacht via huisbezoeken. Hierbij is een samenwerking aangegaan met Frontlijn om mensen met sociale en/of financiële problemen ondersteuning te bieden. Verder maakten we een koppeling tussen de herinrichting van de openbare ruimte en vervanging van de riolering. De aanleg van het warmtenet is in september gestart en de ambitie is om de werkzaamheden eind 2022 af te ronden.

2. Reyeroord

Om zo goed mogelijk in te spelen op de behoeften van bewoners, ontwikkelden we in Reyeroord een communicatieaanpak op basis van Social design. Alle eigenaren hebben in september een aardgasvrij aanbod ontvangen. Daarnaast werken we intensief samen met het programma Reyeroord+ en is er een koppeling met de aanpak van wateroverlast en het creëren van werkgelegenheid. In september 2021 opende het Energiehuis dat onder meer een leer-werktraject tot installateur huisvest. Verder kunnen buurtbewoners via WijkEnergieWerkt worden opgeleid tot energieklussers. Bekijk hier het online magazine van Reyeroord+.

Foto: gemeente Rotterdam

Foto: Rhalda Jansen

3. Pendrecht

In Pendrecht realiseerden we Huiskamer Aardgasvrij Pendrecht. Hiermee sluiten we aan op de behoefte aan een informatiepunt dat tegelijkertijd zorgt voor een ontmoetingsplek in de wijk. Een laagdrempelige plek voor een gesprek, informatie, beleving en verbinding. Waar bovendien - middels banenmarkten - een koppeling plaatsvindt met nieuwe werkgelegenheid en scholing. Zo is er nauw contact met scholen in de buurt die opleiden tot monteurs, elektriciens en aannemers.

4. Bospolder-Tussendijken

In Bospolder-Tussendijken is er bijzondere aandacht voor de ruimtelijke inpassing van het warmtenet, met name het vroegtijdig verbinden van boven- en ondergrond. Ook is er een sterke koppeling met het programma Veerkrachtig BoTu, gericht op zorg, werk en energie. Hierbij is bovendien in 2021 een samenwerkingsovereenkomst gesloten met bewoners en partners in de wijk over de mogelijkheden om met de energietransitie ook meteen een sociale transitie in gang te zetten.

Foto: gemeente Rotterdam

Foto: Gemeente Rotterdam

5. Prinsenland-Het Lage Land

In Prinsenland-Het Lage Land ligt het accent nu vooral op de aanbesteding van het warmtenet. Er is een meedenkgroep met bewoners opgestart, maar ook een energiecoöperatie die wil meedenken met de wijk. Daarnaast werken we nauw samen binnen het programma Toekomstwijken. Een programma gericht op energie, klimaat, langer thuiswonen, mobiliteit en digitalisering. Verder groeit de samenwerking met speeltuinvereniging Het Lage Land; een laagdrempelige ontmoetingsplek waar mensen de energietransitie zelf kunnen beleven.

6. Rozenburg

In Rozenburg is de voorbereiding voor de aanbesteding van het warmtenet in volle gang. Hierin wordt een meedenkgroep van bewoners stapsgewijs meegenomen. Naast het versturen van nieuwsbrieven, organiseren we ook (digitale) spreekuren en informatieavonden. Met zo’n 300 online aanwezigen was de Energieconferentie van 2020 een groot succes. Deze heeft 2 november 2021 plaats gevonden. In november 2021 organiseerden we een driedaags Leerfestival rondom de gebiedsaanpakken aardgasvrij. Hierin presenteerden we alle geleerde lessen, ook voor wat betreft de participatie van Rotterdammers.

Foto: Gemeente Rotterdam

Dit gaan we doen in 2022

In veertien verkenningen onderzochten we de gebieden die na de zes pilotgebieden aan de beurt zijn om aardgasvrij te worden. Hieruit blijkt welke stadsdelen er vóór 2030 in aanmerking komen voor een gebiedsaanpak aardgasvrij en welke gebieden we op een later moment aardgasvrij maken. De uitkomsten van de verkenningen staan in de Transitievisie Warmte die medio 2021 door de raad is vastgesteld. Het volgende college beslist over de start van nieuwe gebiedsaanpakken aardgasvrij.

Honderden Rotterdammers meten de luchtkwaliteit in hun straat

Luchtverontreiniging is een van de belangrijkste gezondheidsrisico’s in Nederland vergelijkbaar met overgewicht. Gemiddeld leven Nederlanders hierdoor negen maanden korter. De bronnen die luchtverontreiniging veroorzaken zijn ook verantwoordelijk voor de stikstofproblematiek en het klimaat.

"Schone lucht is belangrijk voor een goede gezondheid. Door samen te meten krijgen inwoners en de gemeente meer inzicht in de luchtkwaliteit in straten en wijken. Het gaat bij de Luchtclub niet alleen om meten, maar ook om het delen van kennis en ervaringen."

Arno Bonte - wethouder Duurzaamheid

De Luchtclub

Schone lucht is belangrijk voor ons allemaal. Via het ‘citizen scienceproject’ de Luchtclub meten Rotterdammers met fijnstofsensoren gedurende twee jaar zelf de luchtkwaliteit. Door samen te meten krijgen we meer inzicht in de luchtkwaliteit in straten en wijken. De Luchtclub telt inmiddels circa 500 leden en is een aanvulling op het bestaande meetnetwerk van de overheid, waarmee we al 50 jaar de Rotterdamse luchtkwaliteit meten. Bewoners kunnen de meetgegevens gebruiken om ideeën te bespreken of aandachtspunten aan te kaarten bij bijvoorbeeld wijkraden, wijkcomités en gebiedscommissies. De meetgegevens zijn live te zien op deze kaart van het RIVM en worden in samenwerking met de DCMR geanalyseerd.

“Met de meetgegevens van de Luchtclub kunnen we nog beter maatregelen nemen om de lucht in de stad schoner te maken.”

Arno Bonte - wethouder Duurzaamheid

Ambitie

In Rotterdam sturen we met de aanpak in onze Koersnota Schone Lucht op maatregelen die een zo positief mogelijk effect hebben op de gezondheid van onze inwoners door het verbeteren van de luchtkwaliteit. We hebben sinds het begin van deze collegeperiode een serieuze stap gezet in het behalen van het collegetarget: overal in de stad voldoen aan de Europese normen. Begin 2018 waren er nog vijftien locaties vastgesteld waar de wettelijke normen voor NO2-concentratie werden overschreden. In 2020 hebben we ons doel behaald namelijk geen wettelijke overschrijdingen meer. Het stadsbestuur heeft de ambitie om uiterlijk in 2025 te voldoen aan de normen van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO2005). Recent heeft de WHO nieuwe advieswaarden gepresenteerd. Deze nieuwe WHO-waarden geven opnieuw aan dat verdere verschoning van de luchtkwaliteit nog steeds een belangrijke milieufactor is die van invloed is op de gezondheid. We nemen allerlei maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren, zoals het aanleggen van walstroom voor zeeschepen, het bevorderen van elektrisch deelvervoer en het stimuleren van fietsen en wandelen en gebruik van het openbaar vervoer.

Arno Bonte verteld over ‘De Energieswitch’

Close-up van gezicht achter witte rookwolk